Κυριακή 23 Μαΐου 2010

Η ηθική διάσταση της ελληνικής οικονομικής κρίσης – έργο τιτάνειο ή σισύφειο;


Πολλά έχουν ήδη γραφτεί στον ελληνικό και διεθνή τύπο για το “ελληνικό πρόβλημα” και πολλοί αναλυτές, καλόπιστοι και μη, έχουν προσπαθήσει να φωτίσουν τις πολύμορφες και εν πολλοίς πρωτόγνωρες πτυχές του. Οι αιτιάσεις για κερδοσκοπία εκ μέρους ορισμένων μεγάλων τραπεζικών οργανισμών ή ακόμα και για πολιτικά παρακινούμενη επίθεση εναντίον της ευρωζώνης επέτειναν την σύγχυση που συνεχίζει να υπάρχει όχι μόνο ανάμεσα στους απλούς πολίτες αλλά και στα υψηλά κλιμάκια της Αθήνας και των Βρυξελλών.
Η αλήθεια είναι ότι όλος αυτός ο καταιγισμός αναλύσεων και απόψεων και κατηγοριών και συνομωσιολογίας έχει προκαλέσει περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις.

1. Αφού δεν μπορεί να φταίει το ελληνικό DNA για τα ανακριβή στοιχεία των ελληνικών στατιστικών τότε ποιος φταίει; Οι εκάστοτε ελληνικές κυβερνήσεις ή τα ευρωπαϊκά όργανα που δεν έκρουσαν εγκαίρως τον κώδωνα του κινδύνου ή εν πάσει περιπτώσει δεν τον έκρουσαν αρκούντως ηχηρά;

2. Είναι άραγε ελληνική ιδιαιτερότητα συνυφασμένη με τις αδυναμίες του πολιτικού και κοινωνικού μας συστήματος το ότι δεν μπορέσαμε να ξεφύγουμε από τα συνεχή υψηλά ελλείμματα και κατά συνέπεια από τα υπέρογκα χρέη του δημοσίου ή είναι αναπόφευκτο αποτέλεσμα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης η οποία προσπαθεί να βάλει στο ίδιο κρεβάτι του Προκρούστη οικονομίες και κοινωνίες τόσο διαφορετικές όσο η γερμανική και η ελληνική;

3. Αν πράγματι υπάρχει κάποιο συστημικό πρόβλημα στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση τότε ποια είναι η λύση; Φυγή προς τα εμπρός με μεγαλύτερη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στα ευρωπαϊκά όργανα για φορολογική και δημοσιονομική πολιτική; Θα αρκούσαν απλώς πιο συστηματικοί έλεγχοι; Μήπως το ευρώ δεν μπορεί να επιβιώσει παρά σε μια πολύ πιο αναπτυγμένη πολιτική Ένωση, που προς το παρόν μοιάζει ανέφικτη;

4. Το συγκεκριμένο και άμεσο ελληνικό πρόβλημα είναι προτιμότερο να λυθεί με μέτρα της ευρωζώνης ή με παρέμβαση του ΔΝΤ ή με συνδυασμό των δύο όπως αποφάσισε η Σύνοδος Κορυφής; Η ευρωπαϊκή λύση θεωρείται μεν πιο ήπια αλλά ίσως να μην είναι. Δεν έχουμε ακούσει κανένα επιχείρημα που να λέει ότι η προσαρμογή με όρους ΔΝΤ θα είναι πιο επώδυνη. Μήπως ακόμα μια φορά είμαστε αιχμάλωτοι των ιδεοληψιών μας; Μήπως μια ευρωπαϊκή λύση ενέχει τον κίνδυνο να μας εμπλέξει σε πολιτική περιπέτεια με τους εταίρους μας σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν μπορέσει εκπληρώσει τους όρους μιας ευρωπαϊκής υποστήριξης ή σε περίπτωση που η λαϊκή αντίδραση για την αναπόφευκτη λιτότητα μετατραπεί σε αντιευρωπαϊκό ρεύμα; Ο σάλος με την Αφροδίτη της Μήλου στο εξώφυλλο του FOCUS είναι μια μικρή γεύση του τι μπορεί να ακολουθήσει.

5. Είναι άραγε αρκετό να δοθεί στήριξη ώστε η Ελλάδα να μπορεί να δανείζεται με φυσιολογικά επιτόκια, όπως επανειλημμένα ζητάει ο πρωθυπουργός; Με δεδομένο τον τεράστιο όγκο του χρέους και την μειωμένη ανταγωνιστικότητα μήπως απαιτούνται πιο ριζοσπαστικά μέτρα βοήθειας όπως συνέβη στο παρελθόν με υπερχρεωμένες χώρες όπως το Μεξικό, η Ρωσία, η Αργεντινή, ο Ισημερινός και η Ουρουγουάη; Η κάθε μια περίπτωση των χωρών αυτών αντιμετωπίστηκε με διαφορετικό τρόπο και με διαφορετικά αποτελέσματα, άλλοτε θετικά και άλλοτε όχι.

Το ελληνικό πρόβλημα είναι βεβαίως και ευρωπαϊκό. Και θα γίνεται ολοένα και πιο ευρωπαϊκό όσο η ελληνική κυβέρνηση θα δείχνει σαστισμένη και ανίκανη να το αντιμετωπίσει. Το χειρότερο που θα είχαμε να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να βρούμε αποδιοπομπαίους τράγους. Στους κερδοσκόπους, που σίγουρα υπάρχουν και θα συνεχίζουν να υπάρχουν ή στην δίκαιη αγανάκτησή μας για την κακομεταχείριση της Αφροδίτης και για τα προσβλητικά σχόλια για τη χώρα μας που δυστυχώς θα συνεχισθούν.
Σε τελική ανάλυση η μεγάλη ευθύνη όλων των Ελλήνων, ευθύνη εθνική, πολιτική αλλά κυρίως ηθική είναι να απαλλάξουμε τις επερχόμενες γενιές από την υποθήκευση του μέλλοντός τους, από τα 300 δις ευρώ δημόσιου χρέους και τα δεκάδες δις ευρώ ετήσιου ελλείμματος. Είναι έργο τιτάνειο. Πρέπει λοιπόν με καθαρό μυαλό και χωρίς ιδεοληψίες να βρούμε τον τρόπο ώστε να μην μετατραπεί σε έργο σισύφειο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου